هفته گذشته سرانجام اخباری از بارگیری نخستین محموله اتوبوس‌های چینی برای ورود به گمرک کشور منتشر شد؛ اتوبوس‌هایی که تا امروز فراز و نشیب بسیاری طی کردند و ورودشان به ایران به دلیل ظرفیت خالی اتوبوس‌سازان داخلی با مخالفان بسیاری همراه بود. حالا نیز معاون حمل‌ونقل شهرداری تهران درخصوص این خودروها به کشور اظهار کرده است نخستین سری از اتوبوس‌های الکتریکی چینی به گمرک بندرعباس رسیده است و تا پایان مهرماه نیز مابقی آن‌ها وارد خواهند شد. البته به‌گفته محسن هرمزی این تنها خرید شهرداری به‌منظور کنترل ترافیک مهرماه نبوده و خرید اتوبوس از خودروسازان داخلی هم انجام شده است.

۱۲ اتوبوس برقی به گمرک بندرعباس رسید

خرید شهرداری از چینی‌ها طی حدود یک‌سال گذشته سروصدای بسیاری به راه انداخت، اما شهرداری بر سر تصمیم خود برای تامین بخشی از نیاز ناوگان اتوبوسرانی و به‌طور کل حمل‌ونقل عمومی از طریق تولیدکنندگان چینی مصمم بود و تفاهم‌نامه‌ای را هم به این منظور امضا کرد. حالا با توجه به آن‌که هر سال با آغاز سال‌تحصیلی جدید، ترافیک عجیبی در کلانشهرهای کشور به‌ویژه پایتخت دیده می‌شود، امید است بخشی از خرید شهرداری برای روزهای ابتدایی مهرماه به تهران برسد تا حداقل کمی از این معضلات حل شود. در همین راستا، معاون شهردار تهران عنوان کرد: «پارت اول اتوبوس‌های برقی چینی رسیده و در گمرک بندرعباس است و چون این محموله‌ها بدون کانتینر می‌آوریم، ۱۲ دستگاه رسیده و تا پایان مهرماه ال‌آرتی و مابقی اتوبوس‌ها به بندرعباس می‌رسد و ۱۵۰ تاکسی برقی هم رسیده است که در حال ترخیص هستیم.»

وعده ورود ۱۰۲ اتوبوس داخلی‌ به ناوگان پایتخت در هفته جاری

بعد از آن‌که اقدام شهرداری در خصوص خرید اتوبوس از چینی‌ها مورد انتقاد بسیاری از تولیدکنندگان و طرفداران تولید داخل قرار گرفت، حالا این سازمان در نظر دارد استفاده از تولید داخل را هم در دستور کار خود قرار دهد و توجه خود به تولیدکنندگان داخلی را هم به اثبات برساند. در همین راستا محسن هرمزی در تازه‌ترین اظهارنظر خود بیان کرد: «تاکنون شهرداری ۱۰۲ دستگاه اتوبوس از تولیدکنندگان داخلی تحویل گرفته است و این خودروها تا پایان هفته وارد ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت می‌شوند.»

برد ۱۰ بر یک اتوبوس‌سازان داخلی در برابر چینی‌ها

براساس آمارهایی که شهرداری بارها و بارها در مورد خریدهای داخلی و خارجی خود منتشر کرده است، به نظر نمی‌رسد فاصله زمانی امضای تفاهم‌نامه با چینی‌ها به‌منظور خرید اتوبوس و ثبت‌سفارش این خودروها از خودروسازان داخلی، زیاد باشد. با این‌حال، خودروسازان داخلی موفق شده‌اند بیش‌از ۱۰۰ دستگاه از سفارش اتوبوس‌ خود را به مهرماه سال جاری برسانند، اما سفارش از چینی‌ها تازه به گمرک رسیده است و آن‌ هم تنها ۱۲ دستگاه! یعنی داخلی‌ها در زمانی مشابه حدود ۱۰برابر از سفارش به کشورهای خارجی را تحویل داده‌اند که اهمیت سفارش‌گذاری به اتوبوس‌سازان داخلی را نشان می‌دهد. از سوی دیگر، مشخص است مهم‌ترین دلیل خرید از خودروسازان داخلی همان کاهش ارزبری است؛ ارزی که این روزها به‌شدت مورد توجه است و به سختی در اختیار خودروسازان، قطعه‌سازان و سایر تولیدکنندگان قرار می‌گیرد و حتی کمبود آن در ماه‌های ابتدایی سال، باعث افت شدید تولید در خودروسازان تجاری و سواری شد.

شهرداری از تکرار ضرر اتوبوس‌سازان جلوگیری کند

موضوع دیگری که در مقایسه این دو سفارش‌گذاری اهمیت دارد؛ زمان تحویل است. موضوعی که در سال‌های اخیر بهانه همیشگی شهرداری برای عدم‌سفارش‌گذاری از خودروسازان داخلی بوده است. حالا که داخلی‌ها در زمان مشخصی ثابت کرده‌اند توان بیشتری در مقایسه با تامین از طریق واردات دارند، زمان آن رسیده است که شهرداری این بهانه همیشگی را کنار بگذارد و تمرکز و توجه خود را به اتوبوس‌سازان داخلی معطوف سازد. این در حالی است که به‌طور قطع، مزیت دیگر خرید از خودروسازان داخلی، شفافیت در ارائه خدمات پس از فروش، اطمینان از تامین قطعات موردنیاز، افزایش سطح داخلی‌سازی میان خودروسازان داخلی و کاهش وابستگی به خارجی‌ها خواهد بود؛ فاکتورهایی که در سنوات گذشته و هم‌زمان با تشدید تحریم‌ها علیه صنعت کشور به‌ویژه خودروسازان بیشتری ضربه را به تولیدکنندگان داخلی زد.

حالا توقع می‌رود شهرداری با اصلاح رویه خود، از تکرار دوباره ضرر و زیان اتوبوس‌سازان کشور جلوگیری کند. لازم به ذکر است اتوبوس‌سازان در میان سایر بخش‌های تجاری، قدرتمندترین تولیدکنندگان در دوران تحریم بودند و توانستند با افزایش داخلی‌سازی و تولید بخش زیادی از قطعات موردنیاز خود در کشور، وابستگی را به خارجی‌ها کاهش دهند، اما ادامه این روند قطعا نیازمند حمایت دولت و البته شهرداری‌هاست.